Znak nakarmienia

Zbór Reformowanych Baptystów w Zielonej Górze: Znak nakarmienia
Autor: 
Maciej Maliszak

„Potem odszedł Jezus na drugi brzeg Morza Galilejskiego, czyli Tyberiadzkiego. A szło za nim mnóstwo ludu, bo widzieli cuda, które czynił na chorych. Wstąpił tedy Jezus na górę i tam usiadł z uczniami swoimi. A była blisko Pascha, święto żydowskie. A Jezus podniósłszy oczy i ujrzawszy, że mnóstwo ludu przychodzi doń, rzekł do Filipa: Skąd kupimy chleba, aby mieli co jeść? A mówił to, wystawiając go na próbę; sam bowiem wiedział, co miał czynić. Odpowiedział mu Filip: Za dwieście denarów nie wystarczy dla nich chleba, choćby każdy tylko odrobinę otrzymał. Rzekł do niego jeden z uczniów jego, Andrzej, brat Szymona Piotra: Jest tutaj chłopiec, który ma pięć chlebów jęczmiennych i dwie ryby, lecz cóż to jest na tak wielu? Rzekł Jezus: Każcie ludziom usiąść. A było dużo trawy na tym miejscu. Usiedli więc mężczyźni w liczbie około pięciu tysięcy. Jezus wziął więc chleby i podziękowawszy rozdał uczniom, a uczniowie siedzącym, podobnie i z ryb tyle, ile chcieli. A kiedy się nasycili, rzekł do uczniów swoich: Pozbierajcie pozostałe okruchy, aby nic nie przepadło. Pozbierali więc, i z pięciu chlebów jęczmiennych napełnili dwanaście koszów okruchami, pozostawionymi przez tych, którzy jedli. Wtedy ludzie ujrzawszy cud, jaki uczynił, rzekli: Ten naprawdę jest prorokiem, który miał przyjść na świat” (J 6:1-14).

Cud nakarmienia pięciu tysięcy mężczyzn, jest jednym z najbardziej spektakularnych znaków dokonanych przez naszego PANA Jezusa Chrystusa. We wcześniejszych rozdziałach Ewangelii św. Jana czytaliśmy o trzech innych cudach poświadczających godność Mesjańską Jezusa. Pierwszym cudem, opisywanym przez św. Jana, była przemiana wody w wino na weselu w Kanie Galilejskiej, drugim – uzdrowienie syna dworzanina z Kafarnaum, trzecim - uzdrowienie w Jerozolimie człowieka, który chorował od trzydziestu ośmiu lat. Jednak ze wszystkich cudownych dzieł, których dokonał Jezus, żaden inny nie został uczyniony przed tak wieloma świadkami. Pamiętajmy również, że ze wszystkich cudów opisanych w Ewangeliach, jedynym zapisanym przez wszystkich ewangelistów jest właśnie cud nakarmienia pięciu tysięcy, o którym dzisiaj czytamy. Już sam ten fakt (podobnie jak czterokrotnie powtórzony opis ukrzyżowania i zmartwychwstania Chrystusa) świadczy o tym, że powinniśmy przyjrzeć się mu z należytą uwagą i pieczołowitością.

Wydarzenie to jest bardzo istotną lekcją dla całego Kościoła. Z lekcji tej, jeśli dobrze ją przerobimy, nauczymy się wiele o Chrystusie oraz naszych obowiązkach wobec Niego i innych ludzi. Niech nasze oczy nie będą skoncentrowane jedynie na tym co cielesne, lecz na Chrystusie! Najpierw więc przyjrzymy się opisanym faktom, by następnie wyciągnąć z nich właściwe wnioski.

Święty Jan zaczyna swoją relację od zdania: „Potem odszedł Jezus na drugi brzeg Morza Galilejskiego, czyli Tyberiadzkiego” (J 6:1). Słowo „potem” nawiązuje do wydarzeń opisanych w rozdziale piątym. Znak o którym dzisiaj czytamy miał miejsce po obronie Jezusa, którą wygłosił przed religijnymi przywódcami Izraela. W tej zdumiewającej przemowie naszego PANA, która zajmuje tylko dwadzieścia dziewięć wersetów, zostaje wyjaśniona zarówno Boska, jak i ludzka natura naszego Syna Bożego. Po tych wydarzeniach przyszedł czas na danie kolejnego znaku, który unaoczni Izraelowi, że Jezus jest Wszechmocny, gdyż jest w pełni Bogiem. Jednak między tymi dwoma wydarzeniami minęło sporo czasu. Jeśli bowiem święto, o którym mowa na początku piątego rozdziału, było Paschą (a Żydzi często nazywali Paschę po prostu świętem), wówczas minął prawie rok do zdarzeń z rozdziału szóstego. Jan, w przeciwieństwie do innych ewangelistów, nie koncentruje się na faktach, lecz na przekazywaniu doktryn i nauki Chrystusa. Również to powinno nas skłonić do szczególnej uwagi!

Warto przyjrzeć się ludziom, którzy otaczają tutaj naszego PANA. Nie widzimy wokół Niego elity religijnej i społecznej Judei, lecz czytamy, że „szło za nim mnóstwo ludu, bo widzieli cuda, które czynił na chorych” (J 6:2). Za Chrystusem podążał tłum ludzi, którzy w oczach naczelnych kapłanów i faryzeuszy był przeklętym motłochem (J 7:49). O niskim statusie materialnym tych ludzi może świadczyć fakt, że nie zaopatrzyli się w odpowiednią ilość pożywienia idąc do Jezusa. Tylko jeden chłopiec miał pięć chlebków jęczmiennych, (które były nazywane wówczas „chlebem biedaków”) oraz dwie rybki. Ludzie ci widzieli cuda, które czynił na chorych i dlatego towarzyszyli Jezusowi. Nie powinniśmy jednak patrzeć na nich z perspektywy naszych czasów i ludzi, którzy szukają jedynie uzdrowień i szczególnych przejawów mocy. Izrael miał bowiem rozpoznać Chrystusa, właśnie po zapowiedzianych w Księgach Starego Testamentu cudach i znakach, ​dzisiaj mamy wierzyć w pozostawiony nam przekaz Biblijny​. Sam Chrystus jednoznacznie stwierdził: „dzieła bowiem, które mi powierzył Ojciec, abym je wykonał, te właśnie dzieła, które czynię, świadczą o mnie, że Ojciec mnie posłał” (J 5:36).

Ze względu na dzieła Chrystusowe, ludzie ci poszli – jak stwierdza św. Mateusz – na miejsce odludne. Poszli tam, gdyż chcieli doświadczyć mocy, którą posiadał Jezus i która potwierdzała prawdę, że jest On zarówno Synem Bożym jak i Synem Dawidowym. Zapewne wielu z nich chciało też wysłuchać Jego nauczania, by po znakach oraz słowach móc stwierdzić, czy naprawdę jest Mesjaszem.

PAN bowiem przybył na to miejsce, aby nauczać: „Wstąpił tedy Jezus na górę i tam usiadł z uczniami swoimii” (J 6:3). Zwróćmy uwagę, że bardzo podobnie zaczyna się opis Kazania na Górze: „Tedy Jezus, widząc tłumy, wstąpił na górę. A gdy usiadł, przystąpili do niego jego uczniowie (Mt 5:1). Z podobieństwa w obu fragmentach, możemy wywnioskować, że opisane jest tutaj podobne zdarzenie. Zatem nauka zawarta w tym znaku jest równie ważna dla Kościoła jak ta, którą wypowiedział Chrystus w Kazaniu na Górze. Znak ten (podobnie zresztą jak inne) nie miał jedynie na celu nakarmienia pięciu tysięcy i uwiarygodnienia Jezusa, jako Chrystusa, lecz był również ważną nauką dla Apostołów i całego Kościoła.

Również czas wystąpienia tego znaku nie jest bez znaczenia. Apostoł Jan zwraca uwagę: „A była blisko Pascha, święto żydowskie” (J 6:4). Po pierwsze, służy to temu, by czytelnik wiedział, jaki okres czasu minął między obroną Chrystusową a tym cudem. Po drugie, jest to podkreślenie, że ten cud związany jest z Paschą. Po trzecie, Apostoł Jan – który był etnicznym Żydem – stwierdza, że Pascha jest świętem żydowskim. Wiemy, że prawo ceremonialne ​(w tym i Pascha) zostało wypełnione w Chrystusie, zatem święty Jan pokazuje wyraźnie, że chrześcijanie w czasie kiedy Apostoł spisywał Ewangelię (ok. 85-90 r), nie obchodzili żydowskich świąt.

„A Jezus podniósłszy oczy i ujrzawszy, że mnóstwo ludu przychodzi doń, rzekł do Filipa: Skąd kupimy chleba, aby mieli co jeść? (J 6:5). Reakcja naszego PANA świadczy o Jego wielkim miłosierdziu. Kiedy zobaczył mnóstwo ludzi wiedział, że potrzebują oni pokarmu. Czytając te słowa zapamiętajmy, że Bóg doskonale zna nasze potrzeby i na pewno zaspokoi je w najlepszy z możliwych sposobów. W końcu Ten, który nakarmił pięć tysięcy powiedział również: „szukajcie najpierw Królestwa Bożego i sprawiedliwości jego, a wszystko inne będzie wam dodane” (Mt 6:33). Bądźmy więc gotowi doświadczyć wielkich niewygód, kiedy pójdziemy za Nim na miejsca odludne, gdzie wydaje się, że chleba nie znajdziemy.

Ewangelista Marek opisując ten znak dodaje: „A wyszedłszy, ujrzał mnóstwo ludu i ulitował się nad nimi, że byli jak owce nie mające pasterza, i począł ich uczyć wielu rzeczy” (Mk 6:34). Chrystus „ulitował się nad nimi, że byli jak owce nie mające pasterza”. Pamiętajmy, że Boża litość dla człowieka objawia się poprzez danie mu Słowa Bożego i jego wyjaśnianie. Kiedy w Biblii czytamy o braku „pasterzy”, to zawsze chodzi o to, że nie ma nauczycieli Słowa Bożego, czyli ludzi dbających o lud Boży i wydających im właściwy pokarm. Chrystus jest Najwyższym Pasterzem Izraela „I On ustanowił jednych apostołami, drugich prorokami, innych ewangelistami, a innych pasterzami i nauczycielami, Aby przygotować świętych do dzieła posługiwania, do budowania ciała Chrystusowego” (Ef 4:11-12). Obecnie w Kościele, po pełnym Objawieniu Boga, Bóg nadal pozostawił „pasterzy i nauczycieli”, i bez wątpienia biblijne pasterstwo (pastorowanie) wiąże się z nauczaniem. Tam bowiem, gdzie pasterz, tam najedzona i bezpieczna trzoda. Gdzie pasterza brak, tam głodne i swawolne owce.

Dlatego też Chrystus PAN mówi do swoich uczniów, których powołał na pasterzy Izraela: „Wy im dajcie jeść” (Łk 9:13) a w Ewangelii świętego Jana czytamy: „rzekł do Filipa: Skąd kupimy chleba, aby mieli co jeść? A mówił to, wystawiając go na próbę; sam bowiem wiedział, co miał czynić” (J 6:5-6). Wydaje się, że Jezus żąda rzeczy niemożliwej od swoich uczniów. Pomyślmy przez chwilę jak byśmy zareagowali na takie wezwanie: jesteśmy na pustkowiu a Chrystus rozkazuje nam nakarmić około pięć tysięcy mężczyzn. Realnie rzecz biorąc rzecz jest niewykonalna. W pobliżu nie ma sklepów, a nasz portfel nie jest wystarczająco zasobny na tak duży wydatek. Czy PAN o tym nie wie? Czy Jego polecenia są niemożliwe do wypełnienia? Nigdy tak nie myślmy. Bóg doskonale zna rzeczywistość i nasze ograniczenia. Każde słowo, polecenie, czy przykazanie wypowiada zupełnie świadomie. On doskonale wie co należy robić, i uczy nas byśmy zupełnie zaufali Jemu i Jego metodom działania. Stąd też próby w naszym życiu, które uczą nas zaufania wobec Boga i Jego Słowa.

Rozwiązanie problemu przed jakim stanęli wtedy uczniowie było bardzo bliskie. Tym rozwiązaniem był Chrystus PAN. Uczniowie jednak jeszcze tego nie zauważali: „Odpowiedział mu Filip: Za dwieście denarów nie wystarczy dla nich chleba, choćby każdy tylko odrobinę otrzymał. Rzekł do niego jeden z uczniów jego, Andrzej, brat Szymona Piotra: Jest tutaj chłopiec, który ma pięć chlebów jęczmiennych i dwie ryby, lecz cóż to jest na tak wielu?" (J 6:7-9). Widząc problem, uczniowie zapomnieli o poprzednich trzech cudach Chrystusowych. Skupili się na swoich środkach. Niestety, często jest tak, że widząc tłumy ludzi, którzy nie mają dostępu do Chleba Żywota, postępujemy podobnie. Myślimy: „Jest nas niewielu. Nie jesteśmy dość bogaci. Nic nie możemy zrobić. Dwieście denarów, dwieście dniówek robotnika, to zbyt mało by zaspokoić potrzeby, a i tego przecież nie mamy”. W takiej sytuacji trzeba stać się jak dziecko i wierzyć, że to co mamy jest dostateczne. Trzeba zaufać, że PAN jest w stanie pomnożyć nasze niewielkie środki na tyle, że staną się wystarczające. Ta historia pokazuje wyraźniej znaczenie tych słów PANA: „Zaprawdę powiadam wam, jeśli się nie nawrócicie i nie staniecie jak dzieci, nie wejdziecie do Królestwa Niebios” (Mt 18:3). Człowiek nawrócony wszystko oddaje Bogu. Daje całego siebie, cały swój potencjał.

„Rzekł do niego jeden z uczniów jego, Andrzej, brat Szymona Piotra: Jest tutaj chłopiec, który ma pięć chlebów jęczmiennych i dwie ryby, lecz cóż to jest na tak wielu? (J 6:8-9). Andrzej słusznie ocenił, że pięć chlebów jęczmiennych i dwie rybki, to zdecydowanie za mało. Jednak zapomniał, że dla Boga nie ma rzeczy niemożliwych. Zapomniał też o historii z życia proroka Elizeusza: „Potem przyszedł pewien człowiek z Baal-Szalisza i przyniósł dla męża Bożego chleby z pierwszego ziarna, dwadzieścia chlebów jęczmiennych i wór świeżego ziarna. A on rzekł: Daj to tym ludziom, niech się najedzą. A jego sługa rzekł: Jakże mam to dać dla setki ludzi? A on na to: Daj to tym ludziom, niech się najedzą. Gdyż tak mówi Pan: Najedzą się i jeszcze pozostanie. A gdy im to dał, najedli się i jeszcze zostawili według słowa Pańskiego” (2 Krl 4:42-44). Być może, ​Andrzejowi to nie sam problem, ale jego skala wydawała zbyt wielka. W końcu pięć tysięcy mężczyzn, to nie stu. Jednak tutaj był ktoś o wiele większy niż Elizeusz, był to sam Bóg! Pamiętajmy, że ze Słowa Bożego (i tylko z niego) uczymy się jak działa Bóg, szczególnie Stary Testament jest swoistą Księgą Bożych Precedensów.

Oddajmy Bogu nasze skromne zasoby i uwierzmy, że On najwłaściwiej je wykorzysta. Przecież, gdy Andrzej, brat Szymona Piotra, powiedział Jezusowi czym dysponują, ten dokonał wielkiego cudu. Ewangelista Jan pisze: „Jezus wziął więc chleby i podziękowawszy rozdał uczniom, a uczniowie siedzącym, podobnie i z ryb tyle, ile chcieli. A kiedy się nasycili, rzekł do uczniów swoich: Pozbierajcie pozostałe okruchy, aby nic nie przepadło. Pozbierali więc, i z pięciu chlebów jęczmiennych napełnili dwanaście koszów okruchami, pozostawionymi przez tych, którzy jedli. Wtedy ludzie ujrzawszy cud, jaki uczynił, rzekli: Ten naprawdę jest prorokiem, który miał przyjść na świat.” (J 6:11-14).

Pięć chlebów biedaków i dwie rybki, to niewiele. Jednak dzięki błogosławieństwu Chrystusowemu jest to pokarm w zupełności wystarczający, aby nakarmić nim tłumy. Zastanówmy się, znając te fakty, czego jeszcze PAN uczy nas przez ten znak.

Chrystus uczy nas zatem, że On jest Bogiem Wszechmogącym. Widzimy przecież, że nasz Pan nakarmił pięć tysięcy ludzi „pięcioma chlebami jęczmiennymi i dwiema rybkami”. Widzimy również dowody, które sam PAN kazał zebrać na udokumentowanie tego cudu: dwanaście koszy kawałków, jakie zostały z pięciu chlebów jęczmiennych. Oto Jezus zamanifestował Boską moc tworzenia na oczach wielu ludzi, stworzył jedzenie, które wcześniej nie istniało. Podobnie było z cudem rozmnożenia i nakarmienia stu mężczyzn w czasach Elizeusza. To przecież Chrystus, przez człowieka z Baal-Szalisza, posłał chleb do proroka i to Chrystus go pomnożył. Jak widzimy, znak ten potwierdzał Jezusa jako Boga.

Historia jest szczególnie pouczająca i zachęcająca dla wszystkich, którzy starają się wyświadczać dobro ludzkim duszom. Widzimy w niej PANA Jezusa Chrystusa, który ma moc, żeby pomóc w każdej sytuacji. On ma pełnię władzy zarówno nad naturą, jak i nad martwymi sercami. Chrystus może nie tylko naprawić to co jest zepsute, odbudować to co zrujnowane, uzdrowić to co chore, wzmocnić to co słabe; Chrystus czyni dzieła o wiele większe. On potrafi powołać do życia to, czego nie ma i nadać temu nowe imię. Dlatego – skoro w Niego wierzymy – nigdy nie powinniśmy rozpaczać, że ktoś nie jest zbawiony. Dopóki jest życie, jest też nadzieja. Ludzki rozum, co prawda często mówi nam, że jakiś biedny grzesznik jest zbyt zatwardziały lub zbyt stary, aby się nawrócić, ale wiara wtedy odpowiada: „Nasz PAN, który ma moc tworzenia, może w każdym człowieku, dzięki Duchowi Świętemu, stworzyć nowe serce”.

W tym cudzie mamy także zawartą lekcję na temat urzędu starszych, inaczej pastorów, którzy też są nazywani pasterzami i nauczycielami. Widzimy apostołów, otrzymujących chleb z rąk naszego Pana, po tym, jak On go pobłogosławił, i rozdających ten chleb tłumowi. To nie ich ręce sprawiły, że pokarm się pomnożył, ale było to dzieło ich PANA i Mistrza – Jezusa Chrystusa. To Jego wszechmogąca moc zapewniła zaopatrzenie. Ich praca polegała na pokornym przyjęciu tego, co On im dał i rozdaniu tego wśród zgromadzonego ludu.

Cud ten jest żywym symbolem dzieła, które winien wykonywać pastor. Pamiętajmy, że pastor nie jest pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem, nie ma on mocy, by zbawić z grzechu lub udzielić łaski. Cała jego służba polega na braniu Chleba Życia, który zapewnia jego Mistrz, i wydawaniu Go duszom, wśród których postawił go PAN. Pastor nie może zmusić ludzi, aby cenili Chleb i karmili się Nim. Nie ma też mocy by sprawić, że będzie to dla innych pokarm duchowy dający życie. To nie jest jego dzieło i nie ponosi za to odpowiedzialności. Cała jego służba polega na wiernym wydawaniu żywności, którą dostarczył jego Niebiański Mistrz, to znaczy na nauczaniu Słowa Bożego, sprawowaniu Sakramentów oraz właściwej dyscypliny Kościelnej (na mocy nadanego mu Prawa Kluczy); i jeśli to czyni, wtedy wykonuje pracę właściwą dla swego urzędu.

Wielu teologów podkreśla, że mamy w tym fragmencie Ewangelii obraz posługiwania pastorskiego Nowego Przymierza. Pasterze pokazani są jako szafarze, czyli „mężczyźni nadzorujący gospodarstwo domowe i zarządzający spiżarnią”. Tak właśnie posługiwanie pojmował Apostoł Piotr, który w swoim Pierwszym Liście pisał: „Usługujcie drugim tym darem łaski, jaki każdy otrzymał, jako dobrzy szafarze rozlicznej łaski Bożej. Jeśli kto mówi, niech mówi jak Słowo Boże. Jeśli kto usługuje, niech czyni to z mocą, której udziela Bóg, aby we wszystkim był uwielbiony Bóg przez Jezusa Chrystusa. Jego jest chwała i moc na wieki wieków. Amen” (1P 4:10-11). Bardzo podobnie o sobie i innych posługujących pisał Apostoł Paweł: „Tak niechaj każdy myśli o nas jako o sługach Chrystusowych i o szafarzach tajemnic Bożych” (1 Kor 4:1).

Przez ten znak Chrystus uczy nas również, że Ewangelia jest całkowicie wystarczającym rozwiązaniem na wszystkie problemy ludzkości. Widzimy PANA Jezusa, który zaspokaja głód ogromnej rzeszy ludzi. Sposób rozwiązania problemu wydawał się na pierwszy rzut oka zupełnie nieadekwatny do sytuacji. Nakarmienie tylu głodnych ust, tak małą ilością pokarmu, wydawało się niemożliwe. Widzimy jednak, że jedzenia było nawet w nadmiarze i że nikt nie odszedł głodny. „Wtedy ludzie ujrzawszy cud, jaki uczynił, rzekli: Ten naprawdę jest prorokiem, który miał przyjść na świat” (J 6:14). Przez ten cud nasz PAN pragnął pokazać, że Jego Ewangelia zaspokoja potrzeby całego świata. Prosta historia o Krzyżu i o Bogu, który umiera za swój lud, może się wydawać człowiekowi głupia, lecz jest zupełnie wystarczająca by zbawić człowieka. Wieść o śmierci Chrystusa za grzeszników, oraz o zadośćuczynieniu dokonanym przez Jego śmierć, jest w stanie przemienić każde serce i zaspokoić sumienia ludzi z różnych narodów, ludów i języków.

Kościół, który jest zarządzany przez wiernych szafarzy, jest w stanie karmić cały Boży lud, oraz może skutecznie się nim opiekować. „Albowiem mowa o krzyżu jest głupstwem dla tych, którzy giną, natomiast dla nas, którzy dostępujemy zbawienia, jest mocą Bożą” (1 Kor 1:18). Pięć chlebów jęczmiennych i dwie małe ryby wydawały się skąpym zaopatrzeniem dla głodnego tłumu, a jednak pobłogosławione przez Chrystusa i rozdzielone przez jego uczniów, starczyły ponad miarę

Nigdy nie wątpmy, że głoszenie Chrystusa ukrzyżowanego, tj. głoszenie historii Jego krwi, świętości, sprawiedliwości oraz zastępczej śmierci za nas, wystarczy aby zaspokoić wszystkie potrzeby duchowe ludzkości. Ewangelia nie jest ani zużyta, ani przestarzała. Nie straciła ​nic ze swojej mocy. Nie potrzebujemy niczego, oprócz prawdziwego Chleba Życia, rozdawanego przez wiernych szafarzy, wśród głodnych dusz. Ludzi mogą wyśmiewać i szydzić z Ewangelii, jednak w niczym innym nie znajdą pokarmu obdarzającego życiem. Żadna inna nauka nie może nasycić głodnych sumień ani dać im pokoju. Pamiętajmy również to, że wszyscy jesteśmy na pustyni. Musimy żywić się Chrystusem ukrzyżowanym, oraz zadośćuczynieniem dokonanym przez Jego śmierć, albo umrzemy w naszych grzechach. Amen.